Nằm cách Thành Phố Hồ Chí Minh 198 km. Được thành lập ngày 20/10/1898,
nằm dọc theo hai bên bờ sông Mương Mán hay còn gọi là sông Cà Ty (một
chi lưu của dòng sông Đồng Nai). Phan Thiết được nâng cấp từ thị xã lên
thành phố cấp III trực thuộc tỉnh Bình Thuận vào ngày 25/08/1999 với
diện tích 20.586 ha.
Dân số thành phố Phan Thiết hiện nay trên
200 ngàn người. Thành phố Phan Thiết có cảnh quan rất thơ mộng. Giữa
thành phố có 3 chiếc cầu nằm vắt ngang. Bên tả ngạn có tháp nước được
xây dựng năm 1934 -1935 với kiến trúc đẹp, cao trên 30 m, đường nét hài
hoà, gần gũi với tháp chùa, đình của dân tộc Việt. Nhưng đáng thưởng
ngoạn nhất là phong cảnh dọc theo bờ biển từ Mũi Kê Gà giáp Hàm Thuận
Nam đến Hòn Rơm – Mũi Né. Giữa hai màu xanh nước biếc của biển và xanh
non của lá cây xen kẻ những đụn cát trắng phau hay những vách đồi đỏ
rực thường thay đổi độ đậm nhạt theo ánh nắng, theo thời gian trong
ngày. Khi nước triều lên, sóng vờn lên những ghềnh đá rì rầm, nhấp nhô
những rặng dừa như trường ra biển. Nói đến Phan Thiết là nói đến một
vùng biển trời non nước thơ mộng, sóng vỗ dạt dào và gió mát miên man,
những ai đã từng đến đây không thể không mang theo những ấn tượng đẹp
về sự hiền hoà, đáng yêu của thiên nhiên kiến tạo.
BÃI BIỂN ĐỒI DƯƠNG Đây là bãi biển đẹp của Phan Thiết,
đường rẻ vào Bãi Đồi Dương là Đường Nguyễn Tất Thành, mới được thành
lập từ khi tách tỉnh. Trên đường này nhiều cơ quan đầu não của tỉnh
Bình Thuận. Cuối đường Nguyễn Tất Thành, phía trái là sân Golf Phan
Thiết. Và rẽ tiếp, phía phải cặp bãi biển là Khách Sạn Vĩnh Thủy tiêu
chuẩn 4 sao.
MŨI NÉ Đường vào Mũi Né là Đường Thủ Khoa Huân, đi
khoảng 1 km, thấy nhà 2 bên đường có nhiều lu lớn. Trước đây khu vực
này chuyên sản xuất nước mắm, người ta cho rằng nước mắm đựng trong các
tĩnh nhỏ bằng sành ngon hơn đựng trong can nhựa. Nhưng hiện nay do nhu
cầu vận chuyển nên người ta đựng nước mắm trong can nhựa. Đi tiếp gần
cầu đúc thứ nhất: phía trái có Chợ Cầu nhận cá từ các thuyền đánh cá và
chuyên chở đi các nơi khác. Tới phía trái thấy những vuông đất người
ta nuôi tôm, cua, ghẹ... Ở đây có những trại chuyên bán hải sản tươi
cua, ghẹ, óc hương, mực...
LẦU ÔNG HOÀNG Được xây dựng trên đồi Bà Nài ở độ cao 40 m
so với mặt nước biển. Đứng trên đồi ta có thể nhìn thấy toàn cảnh bãi
trước Phan Thiết. Lầu Ông Hoàng được xây dựng năm 1911, chủ nhân của
Lầu Ông Hoàng là công tước người Pháp tên De Montpensier. Người dân
trong vùng gọi ngôi biệt thự này theo kiểu của họ là Lầu, chủ nhân của
lâu đài này thuộc dòng dõi quý tộc, nên gọi là Lầu Ông Hoàng. Năm 1917,
lầu được bán cho một chủ mới là người Aâu tênø Frassetts dùng làm
khách sạn. Năm 1923, chính phủ bảo hộ mua lại với giá 30.000 Franc,
dùng làm nơi nghỉ mát của các quan chức Pháp ở Trung Kì. Tháng 07/1933
toàn quyền Pháp: Pasquier chính thức trao tặng cho vua Bảo Đại. Từ đó
lầu Ông Hoàng mới có nhiều người đến tham quan, nghỉ dưỡng, cắm trại.
Năm 1936, nhà thơ Hàn Mặc Tử cùng Mộng Cầm đã từng đến Lầu Ông Hoàng
ngắm trăng. Năm 1946, thực dân Pháp trở lại Việt Nam và lấy Lầu Ông
Hoàng để đóng đồn.
14/06/1947 Bộ đội Phan Thiết đã tổ chức trận
tập kích nổi tiếng chiếm Lầu Ông Hoàng. Đến thời Việt Nam Cộng Hòa, Lầu
Ông Hoàng thật sự là nơi đồn bót bất khả xâm phạm, và cảnh quan ở đây
cũng thay đổi hẳn.
HÀN MẶC TỬ (1912-1940) Hàn Mặc Tử tên thật là Nguyễn Trọng Trí sinh năm 1912 tại
Đồng Hới (Quảng Bình), theo gia đình sống ở Quy Nhơn, năm 19 tuổi nổi
tiếng làm thơ hay, đặc biệt có nhiều bài được cụ Phan Bội Châu xướng
họa. Năm 23 tuổi vào Sài Gòn, làm thư ký và tham gia viết báo Tân
Phong. Năm 1936 cùng Mộng Cầm đến Lầu Ông Hoàng ngắm trăng, trong thời
gian này ông biết mình bị bệnh phong, sau đó Ông đã trở về Quy Nhơn,
trốn tránh mọi người, cuối năm 1939 ông vào trị bệnh tại trại phong Quy
Hòa (Qui Nhơn). Ông mất năm 1940, an táng tại Quy Hòa, sau đó gia đình
đem về chôn trên ngọn đồi cạnh bãi biển Gành Ráng.
THÁP CHÀM PÔSANƯ Là tổng thể kiến trúc đền tháp của người Chăm tại vùng cực Nam vương
quốc Chăm xưa. Thuộc làng Thanh Hải, Thị xã Phan Thiết. Tên Phú Hài là
do tiếng Chăm Pajai, người Chăm gọi là Pôsanư (Po cahr naih) chữ Sạ=
Cah = bé, là nơi thờ nàng tiên bé hay nàng tiên út của nữ thần mẹ
Ponagar. Hàng năm vào tháng tư ở đây tổ chức lễ hội cúng Nàng Tiên Uùt
một lần, cứ 7 năm thì sẽ làm lễ lớn. Theo ông Cabaton thì khu Phú Hài là
đền thờ Po Bia Ti Kuh, tức nàng tiên Chuột cũng là con gái của nữ thần
mẹ Ponagar. Tháp Chàm Poshanư được xây dựng vào thế kỉ thứ 8 (có người
cho rằng được xây dựng vào thế kỉ 12). Gồm 3 tháp, một tháp lớn nằm
cao hơn 2 tháp nhỏ, bị hư hại rất nhiều. Đầu năm 1997 cho sửa lại tháp
lớn và hiện nay đang sửa lại hai tháp nhỏ.
VICTORIA RESORT Tiếp tục đi tới khoảng 500 m phía bên
phải, khu Du Lịch Victoria - Phan Thiết Resort. Do tập đoàn Victoria
của Pháp xây dựng năm 1997, với hơn 50 ngôi nhà thiết kế bằng vật liệu
địa phương tranh, tre, lá…
BÃI ĐÁ ÔNG ĐỊA Cách khu Victoria khoảng 1 km chúng ta sẽ
thấy một quan cảnh rất đẹp, bãi biển xanh trong, với nhiều ghềnh đá
nổi trên mặt biển, ở đây gọi là bãi đá Ông Địa, vì có một tảng đá từ
phía dưới nổi lên giống như hình Ông Địa, nhân dân sơn phết lại thành
hình Ông Địa và xây một miếu thờ cạnh bên.
RẶNG DỪA HÀM TIẾN
Từ Bãi Đá Ông Địa đến Suối Tiên là khu vực trồng rất nhiều dừa,
gọi là khu vực Bãi Dừa Hàm Tiến, nhìn đường đi rất đẹp nhờ hai hàng dừa
bên đường soi bóng. Bờ biển trong đoạn này người ta gọi là Răïng.
Răïng tức là dạng địa hình bờ biển đang bị phá hủy, ngày 25 –
28/06/1997 hiện tượng sạt lở bờ do ảnh hưởng của sóng biển đã lấn sâu
vào đất liền có đoạn vào sâu đến 3 m làm một số ngôi ngà bị sập. Nếu
ngang qua khu vực này chúng ta để ý có một kè đá được xây dựng vào
tháng 07/ 1997, đó chính là khu vực bị sạt lở.
Đi từ Bãi Đá Ông Địa chúng ta lần lượt thấy xuất hiện Khu Hải Dương
Resort, xây dựng cuối năm 1996, khu du lịch Palmira xây dựng giữa năm
1998 và rất nhiều khu du lịch của tư nhân nằm ven biển (như khu Rạng
Đông, Khu Suối Tiên).
SUỐI TIÊN Là dòng suối nhỏ từ các mạch nước ngầm trong các đồi cát khu
vực Mũi Né, muốn tham quan Suối Tiên ta phải lội nước ngay khu vực cầu
đúc gần bãi tắm Co Co, vào khoảng 500 m chúng ta thấy phía trái đồi cát
cao vút, có lớp cát màu đỏ phủ lên lớp cát màu trắng, và có nhiều hình
dáng rất đẹp. Tạo cảnh quan vừa kì lạ vừa hùng vĩ làm mê hoặc lòng
người. Nếu tiếp tục đi khoảng 500 m càng có nhiều hình dạng tuyệt đẹp
do sự xói mòn của nước giống như những hình nhủ đá trong các hang động
đá vôi. Cuối con suối là một thác nước cao 2 m cũng rất hữu tình. Ngoài
ra vào đây chúng ta còn được thưởng thức nước dừa tươi ngon và ngọt
tên gọi là “Dừa Ba Nhát”. Ở đây chúng ta có thể mua con giông sống từ
dân làng – giông là một loại đặc sản có thể chế biến các món ăn rất độc
đáo của xứ này.
Khỏi Suối Tiên khoảng 500 m phía phải là Khu Du Lịch Mũi Né (Còn gọi
là Bãi CoCo Beach do Du Lịch Rạch Dừa Quận 2 Tp.HCM đầu tư).
Đi qua khu CoCo Beach khoảng 1 km bên trái khu Du Lịch Đại Dương của tư
nhân (anh Sơn), một trong những Khu Du Lịch ra đời sớm nhất tại Mũi
Né.
Tiếp đến, chúng ta đi khoảng 1 km là bãi biển đẹp có bờ cao, đối diện
phía trái cả một cồn cát màu đỏ rực, làm tăng thêm nét đẹp tuyệt vời ở
khu vực này. Từ đây chúng ta có thể nhìn rỏ mũi đất nhô ra ngoài mà
người ta gọi là Mũi Né.
Nếu chúng ta đi khoảng 500 m ngay ngã 3, có đường phía bên trái đi
vào đồi cát phía ngoài (đi bộ vào hoặc xe 15 chổ, vào khoảng 400 m).
Nhìn phía phải một cảnh đẹp đến bất ngờ, dưới Vịnh Mũi Né mặt nước
phẳng lì, với hằng trăm chiếc thuyền đủ màu sắc nằm bất động tạo nên
một bức tranh vô cùng sinh động, làm biết bao du khách phải sửng sốt
kêu lên “Đẹp Quá!”.
Đi tiếp khoảng 1 km chúng ta đến chợ Mũi Né, nếu chúng ta đi thẳng
khoảng 4 km chúng ta sẽ đến Bãi Sau Ghềnh. Nếu chúng ta rẽ trái hơn 2
km sẽ tới Suối Hồng, kế bên là đồi cát.
BÃI SAU GHỀNH
Một bãi tắm khá lý tưởng, bãi cát trắng, nước trong, đây là khu
vực Bãi Sau. Nếu chúng ta đi cặp bãi biển phía bên phải chúng ta sẽ đến
một ghềnh đá tuyệt đẹp từ phía trên đỉnh đồi đá nhô ra biển, ở đây
chúng ta sẽ quan sát một địa hình biển khá lý thú, địa hình có dạng
hình răng cưa rất rõ nét.
SUỐI HỒNG
Do chảy trên nền cát đỏ màu Hồng nên người ta đặt tên là suối
Hồng. Điều đặc biệt đầu suối Hồng cả khu vực do nhiều dòng chảy xói mòn
tạo ra địa hình nham nhỡ, lỗm chỗm với nhiều hình thù kì lạ rất đẹp
như Ngũ Hành Sơn.
ĐỒI CÁT Phía trái của Suối Hồng là khu vực đồi cát rộng
lớn, cát ở đây hình thành rất lâu đời gồm nhiều đồi cát nằm nối tiếp,
nếu chúng ta lên trên đỉnh đồi cát ở độ cao khoảng 40 m, chúng ta mới
thấy vẽ tuyệt vời mênh mông là cát giống như một hoang mạc thu nhỏ với
nhiều hình dạng khác nhau, có điều lý thú là hình dạng cát thay đổi,
sau một đêm gió thổi là cát đã xoá sạch dấu chân người. Du khách sẽ
thích thú lên đồi cát vào sáng sớm chưa có dấu chân ai, và có thể thích
thú nhìn ngắm mặt trời mọc, du khách sẽ có cảm giác thú vị biết bao!
Buổi chiều lên đồi cát du khách sẽ có thú vui thả diều. Đứng trên đồi
cát ngắm biển, nhìn phía phải thấy Hòn Lao: Do sóng biển phá hủy đá,
đập chân đá nên phần trên như chực lao đầu xuống phía dưới, người ta
gọi là Hòn Lao. Nếu nhìn phía trái xa xa ta thấy Hòn Rơm, do vào mùa
khô cỏ trên đồi bị cháy vàng, nhìn từ xa giống như một đụn rơm ở Nam Bộ
nên người ta gọi là Hòn Rơm.
MÓN TRÙNG SƠN DƯƠNG
Món Trùng Sơn Dương bắt nguồn từ thời Bà Từ Hy Thái Hậu. Đây là
một món ăn cực kỳ xa xỉ mà Bà cho làm để đãi các vị quan chức của tám
nước đế quốc sau khi ký Hoà Ước công nhận Trung Quốc trở thành thuộc
địa của tám nước trên trước Cách Mạng Tân Hợi 1911. Để chuẩn bị món ăn,
bà cho người đến vùng Quảng Đông, Quảng Tây và Chiết Giang tìm bắt
khoảng 100 thím sơn dương về và trong số đó lựa ra khoảng 6 thím khoẻ
mạnh đang có chửa để nuôi cách ly. Các thím này được chăm sóc rất đặc
biệt, thức ăn của các thím sơn dương chủ yếu là nhân sâm quý và một
loại cỏ có tên là Đông Trùng Dã Thảo – loại cỏ này rất đặc biệt, lá của
nó vào mùa đông sẽ co lại giống như một con trùng, còn mùa nắng sẽ xoè
ra lá xanh tốt mượt mà. Đến ngày các thím sơn dương khai hoa nở nhuỵ,
những người chăm sóc sẽ chọn ra 14 trong số các chú bê sơ sinh để tiếp
tục chăm sóc cũng theo cách rất đặc biệt như thế. Trước khi đãi tiệc
khoảng 20 ngày, bà sẽ tập hợp khoảng 140 đầu bếp giỏi nhất Trung Quốc
lại và đem 14 chú bê ra mổ bụng. Làm sạch lông và đem ngâm vào nước
gừng cùng với rượu quý trong vòng 10 ngày để thịt bê thấm nước gừng và
rượu quý. Sau đó, vớt các chú bê ra và ngâm vào trong nước sữa tươi 2
ngày rồi vớt ra để nguyên cho đến ngày thứ bảy trước buổi tiệc thì dùng
hoa sen và những cây kim bằng vàng ghim những cánh sen vào chung quanh
mình các chú bê, tiếp tục để cách ly với môi trường bên ngoài. Đến
ngày thứ bảy, tiệc được tổ chức và món ăn được dọn lên để đãi các quan
khách thì từ trong những cánh sen sẽ xuất hiện những con dồi (gọi là
trùng) rất béo tốt, mình to hơn ngón tay đang bò lút nhút. Buổi tiệc
bắt đầu, trùng được mang ra đãi khách. Món trùng này được chấm với mật
ông tươi ăn cực kỳ bổ dưỡng.
BÃI BIỂN CÀ NÁ Là một bãi biển đẹp, chạy dài hơn 10 km, có nhiều dãy đá đâm ra biển.
Nước biển xanh trong mát lạnh có nhiều khối đá hoa cương tròn trịa nổi
lên mặt nước tạo nên phong cảnh hữu tình. Một bên là trời nước bao la,
biển xanh sóng bạc. Một bên là núi non trùng điệp, cỏ cây chen đá, lớp
lớp xây thành. Buổi sáng, mặt trời đỏ ửng nhuộm thắm mặt đại dương.
Gió hiu hiu thổi, sóng gợn lăn tăn. Trên các sườn núi đá, sương khối
còn bịn rịn nằm ôm ấp mơ màng. Ngoài khơi biển Cà Ná, từng đoàn thuyền
trương buồm như đàn bướm trắng trở về. Cảnh ban mai rực rỡ sắc màu.
Buổi trưa, cái nóng hừng hực của núi đá được
xoa dịu bởi những làn gió mát lạnh từ biển khơi thổi vào khiến cho du
khách có cảm giác muốn dầm mình tắm trong dòng nước biển xanh biêng
biếc. Cho nên biển Cà Ná rất thích hợp để tắm vào buổi trưa. Tuy nhiên
không mấy người thích tắm tắm biển Cà Ná vì sợ đen. Buổi chiều, sắc núi
đá tím thẩm hoà hợp cùng màu nước biển xanh thắm. Ngoài biển, thuyền
cá giương buồm trắng ra khơi đầy mặt nước. Trong núi, khói bạc lững lờ
trôi chập chờn theo chiều gió. Cà Ná về chiều đẹp nhưng thoáng vị buồn
man mác của một buổi chiều thu.
Du khách từ Bắc vào hoặc từ Nam ra, trước khi đến Cà Ná, xe lửa cũng
như ôtô đều phải chạy qua một quảng đường mà hai bên chỉ toàn là những
động cát hoặc rừng thưa oi bức. Nhưng sau khi vượt qua được một khúc
quanh rộng rãi, trời xanh, biển thắm bỗng hiện ra đột ngột trước mắt
mang theo những làn gió mát thổi vào lồng lộng. Cảnh biển Cà Ná trông
thật rạng rỡ với biển một bên và núi một bên. Bên nào cũng có vẽ đẹp
riêng nhưng phần đông du khách đều hướng về biển.
Cà Ná về đêm càng đẹp hơn. Nếu vào những ngày không trăng du khách
sẽ được ngắm cả một vùng pháo hoa rực rỡ. Vùng trời mở rộng, đèn câu
giăng sáng cả chân trời. Chúng ta có cảm giác như có cả một thành phố
đang trải dài ra gữa biển nước. Những đêm có trăng, sóng nước, đèn câu
như đang đùa vui dưới ánh trăng bàng bạc, lung linh, huyền hoặc. Dưới
ánh trăng, dáng núi càng trở nên hùng vĩ, sắc núi càng xanh thẫm, bóng
núi lấp loáng những hạt thuỷ tinh như hàng vạn viên ngọc tự phát sáng
trong đêm. Vào những ngày đầu xuân, hương mai thơm ngát hoà tan trong
những làn gió mát làm ngây ngất lòng người. Mai Cà Ná nổi tiếng cánh to
và nhiều, hương thơm nồng và nở rất lâu tàn vì nó tích tụ được hai đặc
tính của mai rừng và mai biển. Trong hương mai có có vị muối mặn
thoang thoảng. Muối Cà Ná nổi tiếng là muối mặn. Trước đây thực dân
Pháp lợi dụng được nước biển Cà Ná có độ mặn cao nên đã khai thác và
tinh chế ra những hạt muối rất to, có hạt to bằng quả cam, quả bưởi,
cứng như thạch anh. Thứ muối này Pháp chở về nước dùng phục vụ cho
ngành công nghiệp hoá chất. Tuy nhiên nhân dân trong vùng không ưa
thích lắm vì muối quá mặn, vị mặn đến chát cả lưỡi, đập thì khó vỡ, hoà
trong nước thì khó tan và nếu đem muối cá thì cá sẽ bị ươn vì không ăn
muối.
Có một chuyện vui thời kháng chiến, do thiếu muối nên anh em trong
mật khu đã lên kế hoạch đánh cướp muối Cà Ná của địch. Đến nơi, thấy
muối vun thành từng đống ngoài ruộng như hình kim tử tháp bỏ hàng tháng
ngoài trời. Đêm đến anh em bộ đội nổ súng cầm chân địch lại đồn để số
còn lại ở ngoài này vận chuyển muối. Nhưng than ôi, muối đóng cục lại
cứng đến nổi phải dùng xà ben đập cũng không sao vỡ nổi thì làm sao mà
mang đi. Cuối cùng đành mất công toi, tốn cả đêm ròng rã, dùng bao
nhiêu đạn dược để chặn địch, chúng cũng không buồn đánh trả. Rồi đơn vị
đành ra về tay không. Bởi vậy, từ đó, anh em thường hát đùa:
“Mít non chấm với muối Cà
Sáu năm kháng chiến ai đà nếm chưa?”
Nước biển Cà Ná vì quá
mặn sau khi tắm xong và tắm lại nước ngọt nhưng trong cơ thể vẫn còn
phảng phất mùi muối và cảm giác rít rít. Cho nên biển Cà Ná chỉ được du
khách đến thưởng ngoạn nhiều hơn là tắm. Biển Nha Trang thì thích hợp
cho những cặp tình nhân tay trong tay đi dạo dưới ánh trăng hoặc nô
giỡn trên sóng nước lúc chiều tà. Còn Cà Ná thì dành cho những đôi vợ
chồng mới cưới, đêm nằm nghe tiếng sóng vỗ rì rào, thỉnh thoảng vang
lên vài tiếng thú rừng gọi bạn. Nhất là vào những đêm đầu xuân nằm nghe
hạnh phúc ướp đầy hương mai rừng ngào ngạt trong gió. Cảnh trí bãi
biển Cà Ná xinh đẹp và thơ mộng. Chắc chắn sẽ trở thành một điểm du
lịch hấp dẫn trong tương lai.
CÁ CƠM CÀ NÁ Tại đây vào tháng 7 âm lịch là mùa thu hoạch cá
cơm với sản lượng lớn. Cá cơm được làm nước mắm, làm khô và được tiêu
thụ mạnh ở các tỉnh Tây Nguyên và Miền Bắc. Nghề “PHA XÚC” đạt hiệu quả
cao nhất – có nghĩa là dùng đèn pha và vợt để xúc cá. Dùng đèn pha
công suất lớn 1000 – 1500 W, ánh sáng có thể đi sâu 40 – 50 m dưới mặt
nước. Cá bị ánh sáng thu hút sẽ tập trung dày đặc bên thuyền, sau đó
tắt đèn đột ngột, và bật lại giảm ánh sáng dần dần đến khi tắt hẳn, khi
tắt đèn cá sẽ bị choáng và mất phương hướng. Tuy bị tiêu diệt với số
lượng lớn, nhưng bù lại chúng sinh sản rất nhanh. Trung bình 1 cá mẹ
sinh 13.000 trứng/lần và nuôi được 4 -5 ngàn con, hai tháng cá trưởng
thành. Tương truyền xưa trên vùng núi ven biển Cà Ná có rất nhiều Mai,
Vua Chế Mân và Huyền Trân Công Chúa đến đây lập vườn Mai Uyển.
CÙ LAO CÂU 
Đứng từ bãi biển nhìn ra thấy có hòn đảo nhỏ
hiện ra xa xa đó chính là Cù Lao Câu, nơi dùng để neo đậu các tàu biển
và trú ẩn của các thuyền câu mỗi khi có mưa bão nên dân địa phương gọi
là Cù Lao Câu. Khu vực đáy biển phía dưới Cù Lao Câu có rặng san hô rất
đẹp và môi trường tự nhiên trong lòng đại dương được UNESCO công nhận
là môi trường biển tốt nhất thể giới. Rặng san hô quý này kéo dài đến
tận hòøn Mun của Khánh Hoà với tổng chiều dài trên 150 km. năm 1998,
UNESCO đã viện trợ cho Việt Nam 2 triêïu USD để triển khai dự án bảo
tồn rặng san hô quý hiếm này dùng làm môi trường nghiên cứu biển cho cả
thế giới.
Thời Gian: Thu Jul 28, 2011 1:36 pm
Sun Jun 27, 2010 8:00 pm
Châm ngôn sống
